Η ταινία “My Stuffed Granny” της Έφης Παππά, κέρδισε πρόσφατα το βραβείο του
Καλύτερου Ελληνικού Animation της
χρονιάς (2015) και στα πλαίσια της Ερευνητικής Εργασίας μας με θέμα τον
Κινηματογράφο, παρακολουθήσαμε την ταινία και διαβάσαμε την συνέντευξη της
σκηνοθέτιδος, που ζει και εργάζεται στο Λονδίνο.
Σας παραθέτουμε μερικά στοιχεία για την ταινία και τη μετάφραση της
συνένεντευξης της Έφης Παππά που κάναμε
στην τάξη, στο μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Σοφία μένει σε μια μικρή πόλη στην Ελλάδα με τον πατέρα και τη γιαγιά
της. Οι καιροί είναι δύσκολοι για την οικογένεια από τότε που ο πατέρας έχασε
τη δουλειά του και η σύνταξη της γιαγιάς δεν είναι πάτοτε αρκετή για να
ικανοποιήσει την φαινομενικά ατελείωτη όρεξή της για φαγητό. Ετσι η μικρή Σοφία
σκέφτεται ένα σχέδιο για να βοηθήσει τον πατέρα να ταΐσει τη γιαγιά: Θα
προσπάθήσει να καλλιεργήσει τα δικά της φυτά. Όμως αυτό αποδεικνύεται πιο
δύσκολο απ' ότι είχε σκεφτεί. Θα μπορέσει η Σοφία να αλλάξει τη μοίρα της
οικογένειάς της;
Η ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΣ
Η Έφη Παππά γεννήθηκε και μεγάλωσε σε μια μικρή πόλη της Ελλάδας, την
Ηγουμενίτσα, όπου έκανε τα πρώτα της μαθήματα στη ζωγραφική, τον κλασικό χορό
και τη μουσική. Το πάθος της για την αφηγηματική τέχνη ξεκίνησε όταν έγινε
μέλος της θεατρικής ομάδας της πόλης της, παίζοντας αρκετούς ρόλους, κυρίως σε
αρχαία έργα του Αριστοφάνη.
Έφυγε από τη γενέτειρά της το 2004, όταν εισήχθη στο ΤΕΙ Αθηνών όπου
σπούδασε Καλές Τέχνες και Σχέδιο.
Εξειδικεύτηκε στο Κινούμενο Σχέδιο (animation) και αποφοίτησε με την ταινία μικρού μήκους “1,2
Εκατομμύρια Παιδιά” σχετικά με την παράνομη διακίνηση παιδιών. Αφού αρίστευσε,
η ταινία επιλέχτηκε για προβολή σε πάνω από 40 Φεστιβάλ παγκοσμίως, έλαβε πάνω
από 100.000 views στα
μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προβλήθηκε στα Αθηναϊκά σινεμά.
Έχει δουλέψει ως ανεξάρτητη σκηνοθέτις, animator και ίδρυσε μαζί με άλλους το “Geometry Lab”, μια
συλλογικότητα σχεδιαστών. Ταυτόχρονα, συνέχισε τις σπουδές τηq στη Φιλοσοφία και
Κοινωνικές Επιστήμες. Το 2012 ήταν ένα από τα οκτώ άτομα που επιλέχτηκαν
παγκοσμίως για να παρακολουθήσουν το μεταπτυχιακό πρόγραμμα “MA in Directing Animation” στο φημισμένο National Film and Television School του Ηνωμένου Βασιλείου και έλαβε υποτροφία από το
ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών της σκηνοθέτησε πέντε ταινίες μικρού μήκους,
αποφοιτώντας με την “Γεμιστή Γιαγιά μου” που σκιαγραφεί την ελπίδα μέσα στην
κοινωνικοπολιτική και οικονομική κρίση της Ελλάδας.
Αυτή την περίοδο ζει στο Λονδίνο και δουλεύει πάνω σε μια εκπαιδευτική
σειρά 26 επεισοδίων με τίτλο “Learn to Read with Pip”. Στο μέλλον επιθυμεί να συνεχίσει το πάθος της
για την αφήγηση ιστοριών με πολλά διαφορετικά μέσα.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗ ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΔΑ
-
Πώς σου ήρθε
η ιδέα να κάνεις τη “Γεμιστή Γιαγιά μου”;
-
Μετακόμισα
από την Ελλάδα σε μια περίοδο οικονομικής κατάρρευσης και πολιτικών και
κοινωνικών ταραχών. Ένιωσα ότι δραπέτευα από όλο αυτό και έπρεπε να υψώσω τη
φωνή μου με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Τυχαία συνάντησα τη φανταστική “ιστορία”
της Νίνας Κουλετάκη σχετικά με ένα μικρό κορίτσι, τη Σοφία, που βιώνει την
κρίση μέσα από τα δικά της αθώα μάτια και προσφέρει μια πολύ σατιρική και
“πικάντικη” μαρτυρία. Αυτό ήταν! Έγινα η Σοφία, τροποποίησα λίγο την ιστορία
και φτιάξαμε τη “Γεμιστή Γιαγιά”.
-
Γιατί
επέλεξες να το κάνεις με τη μέθοδο του stop motion και τι υλικά χρησιμοποίησες κατά τη δημιουργική διαδικασία;
-
Ήθελα τους
χαρακτήρες και το περιβάλλον να φαίνονται όσο γίνεται αληθινά. Το εσωτερικό του
σπιτιού, η γειτονιά, οι μαριονέτες, τα κοστούμια. Επινοήσαμε μια ολόκληρη
ιστορία για το τι συνέβη σε αυτούς τους ανθρώπους πριν εμείς τους γνωρίσουμε
και προσπαθήσαμε να εντυπώσουμε αυτά τα στοιχεία σε κάθε μικρή λεπτομέρεια της
ταινίας.
Πιστεύω ότι περνάς σε άλλο επίπεδο εμπλοκής όταν υπάρχει ένας χώρος γεμάτος
χειροποίητα αντικείμενα που μιμούνται την πραγματικότητα, όπως οι ξεφτισμένοι
γύψινοι τοίχοι, το πάτωμα με το πλακάκι, τα ξύλινα παιχνίδια της Σοφίας, οι
ζωγραφιές της στο ψυγείο κλπ. Όλα αυτά είναι κάτι που πραγματικά υπάρχει στον
χώρο και το χρόνο ανεξάρτητα από τη ζωή της ταινίας.
-
Η μητρική
απουσία είναι κάτι που κάνει την κατάσταση δυσκολότερη. Πρόκειται για μια
ηθελημένη δραματουργική στρατηγική;
-
Όπως είπες
αυτό δυσκολεύει τα πράγματα. Ο πατέρας δεν θα έπαιρνε τόσο βεβιασμένες
αποφάσεις αν είχε μια σύζυγο στο πλευρό του και η Σοφία πιθανόν να μην ήταν
τόσο ενεργή και αναμιγμένη στα οικογενειακά προβλήματα αν είχε τη μητρική
στοργή και προστασία. Η Σοφία μεγαλώνει μέσα στην ταινία και πρέπει να παλέψει
μόνη της ακολουθώντας τις ουτοπικές και μάλλον ανόητες και ρομαντικές ιδέες
της. Και στο τέλος τα καταφέρνει γιατί είναι η μόνη που σκέφτεται χωρίς
περιορισμούς. Αυτό προφανώς δεν θα μπορούσε να συμβεί χωρίς τις δράσεις του
πατέρα και έχουμε μια άλλη σειρά περιστατικών που οδηγούν στο κλεισιμο της
ιστορίας.
-
Όταν
αποφάσισες να φτιάξεις την ταινία, την σκέφτηκες ως κάτι σχετικό με την κρίση
στην Ελλάδα;
-
Βέβαια. Η
πρόθεση πίσω από τον χαρακτήρα της Σοφίας είναι να ενσαρκώσει τη νέα γενιά στην
Ελλάδα η οποία, παρά τις αστοχίες και τα λάθη που έχουν γίνει στη χώρα στο
παρελθόν, πρέπει να σταθεί στα πόδια της δημιουργική και επίμονη για να χαράξει
το μονοπάτι του μέλλοντος. Μπορούμε να μάθουμε πολλά από την ιστορία μας και
έχουμε την ευκαιρία να προχωρήσουμε μπροστά και να προοδεύσουμε αν κάνουμε μια
προσεκτική ανάγνωση.
-
Η “Γεμιστή Γιαγιά
μου” εξερευνά το παιδί ως κάποιον με δημιουργικές λύσεις, πρόθυμο να
αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις και πολύ ανεκτικό με τους άλλους. Δε
νομίζεις ότι αυτή είναι μια πολύ ρομαντική άποψη;
-
Η δημιουργική
λύση του παιδιού είναι να φυτέψει τους σπόρους που έφτυσε η γιαγιά και να
παράγει αρκετό φαγητό για την οικογένεια. Η λύση του πατέρα στο πρόβλημα είναι
να ταριχεύσει τη γιαγιά και να παριστάνει ότι είναι ζωντανή για να εισπράττει
τη σύνταξη (πράγμα που έχει συμβεί αρκετές φορές στην πραγματικότητα). Αν αυτό
είναι το ρομαντικό σε σύγκριση με το ρεαλιστικό τότε ψηφίζω το πρώτο.
-
Πρέπει να
ήταν υπέροχο να κερδίζεις το πασίγνωστο βραβείο McLaren. Ποια ήταν η εμπειρία σου από την όλη διαδικασία
στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου;
-
Ήταν πολύ
μεγάλη τιμή. Ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι μέσα στους προγούμενους νικητές
περιλαμβάνονται ονόματα που ήταν υποψήφια για Όσκαρ, όπως οι Suzie Templeton, Run Wrake, Neville Astley και τόσα άλλα μεγάλα ονόματα της σκηνής του animation. Στενοχωρήθηκα
πολύ που δεν μπόρεσα να παρευρεθώ γιατί αυτή την περίοδο δουλεύω πάνω σε μια
παιδική σειρά κινουμένων σχεδίων. Είμαστε ένα βήμα πριν την ολοκλήρωση των 26
επεισοδίων και ήταν αδύνατο να πάω ( και για να είμαι ειλικρινής δεν περίμενα
να κερδίσω!)
Τάξη: Α5
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Λακιωτάκη Πολύμνια
Πηγή: URL: mystuffedgranny.co.uk
